Boże Narodzenie, którego prawdę chcieliśmy sobie przybliżyć przez bogactwo znaków obecnych tylko w tym czasie na naszych ulicach, w domach i kościołach, wydaje nam się wydarzeniem już tak oczywistym, że aż koniecznym. Konieczne wydarzenia mają zaś ten defekt, że nie mają wyjątkowości. Przestają być cudem. Początek konieczności oznacza więc koniec zachwytu, zadziwienia, uwielbienia i wdzięczności. W ten sposób w wyjątkowe święta wkrada się szarzyzna życia, a znaki, nawet jeżeli jest ich wiele, tracą bogactwo znaczeń i może być tak, że staną się zupełnie puste. Zagrozi nam, kiedy w przeżywaniu świąt, jakichkolwiek świąt, będziemy się ślizgać po powierzchni. Uchronić nas przed tym może jedynie wypłynięcie na głębię – głębię świąt Bożego Narodzenia. Zapraszam na tę krótką wyprawę w jedną stronę. Bo tam na środku trzeba zakotwiczyć i – daj Boże – zostać na całe życie.

Umiłowany uczeń ujawnia sedno sprawy

Cóż w istocie stało się WTEDY w Betlejem? Niech nasza uwaga nie skupia się tym razem na skromnej grocie czy, jak wolimy, szopie, potulnych bydlętach, pachnącym sianku, dziwnej gwieździe i zaciekawionych, ale i wystraszonych pasterzach. To wszystko też jest ważne, ale nabierze prawdziwego znaczenia dopiero później. Teraz spójrzmy wyłącznie na Boga. Taką perspektywę narzuca nam Prolog Ewangelii według św. Jana. Dobra Nowina przez niego odczytana, przemyślana i przemodlona jest najgłębiej opisana. Może dlatego, że to on, a nie Mateusz czy Piotr, spoczywał na piersi Jezusa i słuchał Bożego serca.

W pierwszym zdaniu swojej Ewangelii pisze umiłowany uczeń Jezusa, że „na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, i Bogiem było Słowo” (J 1, 1), aby później, odnosząc się do owego betlejemskiego WTEDY, dodać, że On – Słowo „przyszło do swojej własności” (J 1, 11), stało „się ciałem i zamieszkało wśród nas” (J 1, 14).

Najważniejsze poznaje się sercem

Mówią nam te słowa o Bogu, ale z Nim jest jeszcze Ktoś. Ktoś, kto jest nazwany Słowem. To przez Słowo Bóg wypowiada istotę, pełnię życia i swój sens. Słowo jest również Bogiem, a jednak Bóg jest jeden. I oto ten Bóg, żyjący w wieczności, niemający historii ani losu, przekracza, w cudowny sposób, mocą swej wolnej i suwerennej decyzji, tę granicę, która, jak się wydaje, jest nie do przekroczenia. Granicę między WIECZNOŚCIĄ a historią. Między nieustannym TERAZ a ludzkim losem. Między HARMONIĄ a przypadkiem. Słowo – ON – wchodzi w los, który jest immanentną cechą człowieka. Tak, wiem, że to trudne i zawiłe, ale chyba tylko tak można opisać to, co stanowi najgłębszą głębię (to również na bakier z logiką) chrześcijaństwa. Przyznajmy się, że tego, co się stało WTEDY, stało tak naprawdę w Betlejem, nie jest i nie będzie w stanie przeniknąć żaden ludzki umysł, nawet umysł genialny. I pewnie po to były nam potrzebne te znaki, którymi nasze święta obrosły, żeby tę prawdę ludziom przybliżyć, żeby ją oswoić. To był jedyny sposób. Bo tylko znaki mają dostęp do serca. Najważniejsze zaś poznaje się sercem. I tylko sercem odczytamy, że jedynie MIŁOŚĆ może sprawić takie rzeczy. Uznanie tej prawidłowości może pomóc. Nie dlatego, że wyjaśni coś rozumowi, do czegoś przekona, ale dlatego, że pozwoli wczuć się w Boże tajemnice. To dlatego św. Janowi, który ze wszystkich Apostołów był najbliżej Jezusowego Serca, było łatwiej niż Mateuszowi i Piotrowi, i udało się przedstawić tajemnicę Objawienia najszerzej, najpełniej i najgłębiej.

„Żadna wielka sprawa w życiu ludzkim – pisał Romano Guardini – nie zrodziła się z samego tylko myślenia. Wszystkie mają swoje źródło w sercu i płynącej z niego miłości”. To poniekąd dowód na to, że jesteśmy na Jego obraz i na Jego podobieństwo, bo w naszym Bogu, tym jedynym i prawdziwym, wszystko sprowadza się do MIŁOŚCI.