Reklama

Niedziela Małopolska

Kraków: „Wolność i słowo” - wkrótce 18. Dni Tischnerowskie

„Wolność i słowo” to temat przewodni osiemnastej edycji Dni Tischnerowskich, które 18 kwietnia rozpoczną się w Krakowie. Ich celem jest upamiętnienie osoby i dzieł ks. Józefa Tischnera oraz podejmowanie refleksji nad zagadnieniami, które go interesowały. Program Dni obejmuje wykłady, debaty i warsztaty z udziałem filozofów, publicystów, naukowców i aktorów, którzy będą dyskutować na temat bogatej twórczości patrona tego wydarzenia.

[ TEMATY ]

Tischner

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Zdaniem Henryka Woźniakowskiego, prezesa Wydawnictwa Znak, można powiedzieć, że z jednej strony „wolność słowa” to temat zbanalizowany, a z drugiej odnoszący się do obecnych czasów. "Wydaje się, że jest to temat naszych czasów, tzn. słowo podległo daleko idącej transformacji, jeśli chodzi o siłę oddziaływania i jego zasięg, narzędzia, którymi się posługuje, rolę odgrywaną w zglobalizowanym świecie. W epoce, której jednym z modniejszych haseł jest postprawda, wydaje się, że powrót do tego zagadnienia, czym jest wolne słowo, ma zasadnicze znaczenie" – wyjaśnił H. Woźniakowski.

Według niego podobne zdanie o „wolności słowa” ma brytyjski historyk Timothy Garton Ash, który będzie gościem specjalnym tegorocznych Dni. Od tytułu wydanej właśnie jego książki "Wolne słowo. Dziesięć zasad dla połączonego świata" organizatorzy zaczerpnęli motyw przewodni tegorocznych spotkań. Publikacja stanowi owoc wielkiego międzynarodowego projektu naukowego i - zdaniem publicystów - jest „manifestem na rzecz globalnej wolności słowa”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Dni Tischnerowskie potrwają od 18 do 21 kwietnia. Tradycyjnie rozpocznie je Msza św. w kolegiacie św. Anny w intencji patrona spotkania. Po niej na Scenie im. Stanisława Wyspiańskiego w Akademii Sztuk Teatralnych odbędzie się pokaz filmów dokumentalnych o ks. Tischnerze. W ramach wydarzenia zaplanowano debatę „Wolność słowa a mowa krzywdząca” z udziałem publicystów, literaturoznawców i filozofów. Tradycyjnie też główny gość wydarzenia wygłosi odczyt w ramach cyklu Colloquia Tischneriana, zatytułowany tym razem „Wolne słowo: dziesięć zasad dla połączonego świata”. Wykład odbędzie się 19 kwietnia w Auditorium Maximum UJ (początek o godz. 17).

W tym samym dniu o godz. 18 rozpocznie się debata w ramach „Jaskini filozofów”, w której - oprócz głównego gościa - wezmą udział pisarz i reporter Wojciech Jagielski i Henryk Woźniakowski. Zaplanowano też spotkanie pt. „Wolność w sztuce”, o której rozmawiać będą krytyczka sztuki Marta Tarabuła, eseista i publicysta ks. Andrzej Draguła oraz teatrolog Dariusz Kosiński. Podczas wydarzenia odbędzie się także „Czytanie Tischnera”, a esej „Kłamstwo polityczne” przeczyta Radosław Krzyżowski. Spotkanie zakończy rozmowa z publicznością, którą poprowadzą Wojciech Bonowicz i Zbigniew Stawrowski.

Reklama

Nowością tegorocznej edycji będzie Otwarte Forum Filozoficzne „OFF Tischner”. Jest to zaproszenie dla wszystkich, którzy chcą kontynuować dyskusję o tym, co usłyszeli w czasie tegorocznych Dni. W spotkaniu wezmą udział filozofowie związani z Instytutem Myśli Józefa Tischnera.

"Podczas 18. Dni Tischnerowskich chcemy się przyjrzeć spotkaniu tych dwóch rzeczywistości: wolności i słowa. Chcemy skorzystać z inspiracji autorytetów, czyli patrona wydarzenia oraz z owoców badań przeprowadzonych w ostatnich latach przez prof. Timothy'ego Gartona Asha. Jesteśmy w końcu w nowej sytuacji kulturowej: gwałtownego poszerzenia możliwości komunikacyjnych" – podkreślił Wojciech Bonowicz. Jego zdaniem, pojedyncze słowo, pogląd czy zdanie wydaje się mieć większą niż kiedykolwiek moc rażenia, a z drugiej strony zdaje się ginąć w masie łatwo rozpowszechnianych słów. Dodał, że w trakcie Dni specjaliści z różnych dziedzin będą dyskutować o tym, jakie są zagrożenia, ale też pozytywy tej nowej sytuacji i jaką rolę w tym kontekście ma do odegrania sztuka.

W trakcie Dni Tischnerowskich wręczone zostaną Nagrody Znaku i Hestii im. ks. Józefa Tischnera. Są one przyznawane w trzech kategoriach: pisarstwa religijnego lub filozoficznego, stanowiącego kontynuację tischnerowskiego "myślenia według wartości"; publicystyki lub eseistyki na tematy społeczne, która uczy Polaków przyjmować "nieszczęsny dar wolności"; oraz inicjatyw duszpasterskich i społecznych, współtworzących "polski kształt dialogu". W tym roku laureatami nagrody są: filozof Miłosz Puczydłowski, eseista i animator kultury Krzysztof Czyżewski oraz działacz społeczny Jan Jakub Wygnański.

Reklama

Głównym organizatorem wydarzenia jest Wydawnictwo Znak we współpracy z Akademią Sztuk Teatralnych w Krakowie, Instytutem Myśli Józefa Tischnera, Uniwersytetem Jagiellońskim oraz Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II.

Ks. prof. Józef Tischner (1931-2000), kapłan archidiecezji krakowskiej, był uznawany za jednego z najwybitniejszych współczesnych europejskich filozofów chrześcijańskich. Był dziekanem Wydziału Filozoficznego Papieskiej Akademii Teologicznej, wykładowcą filozofii dramatu w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie. Był szeroko znany poza granicami kraju jako autor licznych książek, tłumaczonych na wiele języków. Był założycielem i prezesem Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu. Wśród jego osobistych przyjaciół byli m.in.: kard. Franz König, Hans Georg Gadamer, Paul Ricoeur, Leszek Kołakowski i Emmanuel Levinas. W 1999 r. otrzymał Order Orła Białego – najwyższe polskie odznaczenie.

Szczegółowy program wydarzenia znajduje się na stronie www.tischner.pl.

2018-04-06 09:41

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Oczami księdza, filozofa, górala

Niedziela bielsko-żywiecka 14/2013, str. 6-7

[ TEMATY ]

film

Tischner

Dorota Ankudowicz

Kazimierz Tischner i Szymon Wróbel

Kazimierz Tischner i Szymon Wróbel

TOMASZ TERTEKA: - Co Pana skłoniło, aby zrobić film dokumentalny o ks. prof. Józefie Tischnerze?

CZYTAJ DALEJ

Święty oracz

Niedziela przemyska 20/2012

W miesiącu maju częściej niż w innych miesiącach zwracamy uwagę „na łąki umajone” i całe piękno przyrody. Gromadzimy się także przy przydrożnych kapliczkach, aby czcić Maryję i śpiewać majówki. W tym pięknym miesiącu wspominamy również bardzo ważną postać w historii Kościoła, jaką niewątpliwie jest św. Izydor zwany Oraczem, patron rolników.
Ten Hiszpan z dwunastego stulecia (zmarł 15 maja w 1130 r.) dał przykład świętości życia już od najmłodszych lat. Wychowywany został w pobożnej atmosferze swojego rodzinnego domu, w którym panowało ubóstwo. Jako spadek po swoich rodzicach otrzymać miał jedynie pług. Zapamiętał również słowa, które powtarzano w domu: „Módl się i pracuj, a dopomoże ci Bóg”. Przekazy o życiu Świętego wspominają, iż dom rodzinny świętego Oracza padł ofiarą najazdu Maurów i Izydor zmuszony był przenieść się na wieś. Tu, aby zarobić na chleb, pracował u sąsiada. Ktoś „życzliwy” doniósł, że nie wypełnia on należycie swoich obowiązków, oddając się za to „nadmiernym” modlitwom i „próżnej” medytacji. Jakież było zdumienie chlebodawcy Izydora, gdy ujrzał go pogrążonego w modlitwie, podczas gdy pracę wykonywały za niego tajemnicze postaci - mówiono, iż były to anioły. Po zakończonej modlitwie Izydor pracowicie orał i w tajemniczy sposób zawsze wykonywał zaplanowane na dzień prace polowe. Pobożna postawa świętego rolnika i jego gorliwa praca powodowały zawiść u innych pracowników. Jednak z czasem, będąc świadkami jego świętego życia, zmienili nastawienie i obdarzyli go szacunkiem. Ta postawa świętości wzbudziła również u Juana Vargasa (gospodarza, u którego Izydor pracował) podziw. Przyszły święty ożenił się ze świątobliwą Marią Torribą, która po śmierci (ok. 1175 r.) cieszyła się wielkim kultem u Hiszpanów. Po śmierci męża Maria oddawała się praktykom ascetycznym jako pustelnica; miała wielkie nabożeństwo do Najświętszej Marii Panny. W 1615 r. jej doczesne szczątki przeniesiono do Torrelaguna. Św. Izydor po swojej śmierci ukazać się miał hiszpańskiemu władcy Alfonsowi Kastylijskiemu, który dzięki jego pomocy zwyciężył Maurów w 1212 r. pod Las Navas de Tolosa. Kiedy król, wracając z wojennej wyprawy, zapragnął oddać cześć relikwiom Świętego, otworzono przed nim sarkofag Izydora, a król zdumiony oznajmił, że właśnie tego ubogiego rolnika widział, jak wskazuje jego wojskom drogę...
Izydor znany był z wielu różnych cudów, których dokonywać miał mocą swojej modlitwy. Po śmierci Izydora, po upływie czterdziestu lat, kiedy otwarto jego grób, okazało się, że jego zwłoki są w stanie nienaruszonym. Przeniesiono je wówczas do madryckiego kościoła. W siedemnastym stuleciu jezuici wybudowali w Madrycie barokową bazylikę pod jego wezwaniem, mieszczącą jego relikwie. Wśród licznych legend pojawiają się przekazy mówiące o uratowaniu barana porwanego przez wilka, oraz o powstrzymaniu suszy. Izydor miał niezwykły dar godzenia zwaśnionych sąsiadów; z ubogimi dzielił się nawet najskromniejszym posiłkiem. Dzięki modlitwom Izydora i jego żony uratował się ich syn, który nieszczęśliwie wpadł do studni, a którego nadzwyczajny strumień wody wyrzucił ponownie na powierzchnię. Piękna i nostalgiczna legenda, mówiąca o tragedii Vargasa, któremu umarła córeczka, wspomina, iż dzięki modlitwie wzruszonego tragedią Izydora, dziewczyna odzyskała życie, a świadkami tego niezwykłego wydarzenia było wielu ludzi. Za sprawą św. Izydora zdrowie odzyskać miał król hiszpański Filip III, który w dowód wdzięczności ufundował nowy relikwiarz na szczątki Świętego.
W Polsce kult św. Izydora rozprzestrzenił się na dobre w siedemnastym stuleciu. Szerzyli go głównie jezuici, mający przecież hiszpańskie korzenie. Izydor został obrany patronem rolników. W Polsce powstawały również liczne bractwa - konfraternie, którym patronował, np. w Kłobucku - obdarzone w siedemnastym stuleciu przez papieża Urbana VIII szeregiem odpustów. To właśnie dzięki jezuitom do Łańcuta dotarł kult Izydora, czego materialnym śladem jest dzisiaj piękny, zabytkowy witraż z dziewiętnastego stulecia z Wiednia, przedstawiający modlącego się podczas prac polowych Izydora. Do łańcuckiego kościoła farnego przychodzili więc przed wojną rolnicy z okolicznych miejscowości (które nie miały wówczas swoich kościołów parafialnych), modląc się do św. Izydora o pomyślność podczas prac polowych i o obfite plony. Ciekawą figurę św. Izydora wspierającego się na łopacie znajdziemy w Bazylice Kolegiackiej w Przeworsku w jednym z bocznych ołtarzy (narzędzia rolnicze to najczęstsze atrybuty św. Izydora, przedstawianego również podczas modlitwy do krucyfiksu i z orzącymi aniołami). W 1848 r. w Wielkopolsce o wolność z pruskim zaborcą walczyli chłopi, niosąc jego podobiznę na sztandarach. W 1622 r. papież Grzegorz XV wyniósł go na ołtarze jako świętego.

CZYTAJ DALEJ

Bp Przybylski: Kościół, choć nie jest z tego świata, pełni swoją misję tu i teraz

2024-05-15 20:26

[ TEMATY ]

KUL

bp Andrzej Przybylski

Karol Porwich/Niedziela

Bp Andrzej Przybylski

Bp Andrzej Przybylski

Kościół, choć nie jest z tego świata, pełni swoją misję tu i teraz na tym świecie - mówił biskup pomocniczy archidiecezji częstochowskiej Andrzej Przybylski podczas Mszy św. w kościele akademickim na zakończenie drugiego dnia 56. Tygodnia Eklezjologicznego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Tematem tegorocznej edycji tego wydarzenia jest „Kościół i Państwo - razem czy osobno?”, a jego organizatorem jest Wydział Teologii KUL.

W homilii hierarcha, nawiązując do tekstu dzisiejszej Ewangelii, podkreślił, że Chrystus trwa w nieustannej opiece i modlitwie za wszystkich ludzi.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję