Reklama

Zarys historii parafii pw. św. Zygmunta w Kleszczelach

Niedziela podlaska 3/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Po śmierci królowej Heleny (1476-1513) dobra kleszczelowskie w 1513 r. zostały zastawione możnowładcom litewskim - Radziwiłłom. W 1523 r. zostały one wykupione przez Olbrachta Marcinowicza Gasztołda h. Awdaniec (zm. 1539), starostę bielskiego (1513-1536) i wojewodę wileńskiego (1522-1539). Wspomniany wojewoda z polecenia króla Zygmunta I Starego (1506-1548) lokował w 1523 r. „na surowym korzeniu” miasto Kleszczele. 22 marca 1523 r. król zatwierdził lokację Gasztołda i nadał miastu prawo chełmińskie. Z woli tegoż wojewody przybył do Kleszczel ok. 1530 r. ks. Szczęsny (Feliks) Sasin z Tykocina, który przypuszczalnie miał do dyspozycji tymczasową kaplicę (proboszcz w latach 1530-1548). 25 maja 1531 r. - na podstawie decyzji króla Zygmunta I Starego - pleban kleszczelowski otrzymał młyn przekazany mu przez Leszka Słomicza, horodniczego bielskiego.
Pierwszy drewniany rzymskokatolicki kościół pw. Przemienienia Pańskiego, Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Zygmunta Męczennika w Kleszczelach został wzniesiony z fundacji Zygmunta I Starego i jego żony królowej Bony Sforza d’Aragona (1494-1557) ok. 1533 r. Dokument o uposażeniu parafii w ziemie i dziesięciny został podpisany przez wspomnianego króla 20 marca 1535 r. Nadania męża poszerzyła 24 września 1544 r. królowa Bona oraz dwukrotnie ich syn król Zygmunt II August (1548-1572) - 12 stycznia 1557 r. i 25 maja 1562 r. W czasie najazdu moskiewskiego pod koniec 1659 r. kościół został spalony razem z plebanią. Przez wiele lat parafianie modlili się w prowizorycznej kaplicy.
Na tym samym miejscu w 1723 r. został wzniesiony kolejny drewniany kościół staraniem ks. Jana Chrościewicza (zm. 1757), miejscowego proboszcza (1720-1740). Stanął on w centrum miasta naprzeciw unickiej świątyni pw. św. Mikołaja. Uroczystej konsekracji w 1726 r. dokonał ks. Stefan Rupniewski (1671-1731), biskup łucki (1721-1731).
W ramach popowstaniowych represji 5 września 1865 r. została zamknięta prywatna kaplica w majątku Kruhłe, z rozkazu (Nr 13997/1865) Konstantego von Kaufmana, gubernatora grodzieńskiego i wileńskiego (1865-1866). Kolejnym ukazem (Nr 38/1866) tegoż gubernatora 30 czerwca 1866 r. kościół kleszczelowski został zamknięty, a całe beneficjum, 5 dzwonów i 3 obrazy, przejęte przez prawosławnych. Na dawnym miejscu kościoła katolickiego w 1872 r. rozpoczęto budowę cerkwi prawosławnej pw. Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny, używając do tego materiałów z rozebranej świątyni katolickiej. Przez 44 lata wierni byli pozbawieni świątyni i byli zmuszeni uczęszczać na nabożeństwa do: Bielska Podl., Bociek i Wysokiego Litewskiego. Taki stan rzeczy trwał aż do wyjścia carskiego ukazu tolerancyjnego 30 kwietnia 1905 r.
Dekretem ks. Edwarda Libera barona von Roppa (1851-1939), biskupa wileńskiego (1904-1907) w 1906 r. wznowiła działalność parafia w Kleszczelach. Pierwszym proboszczem (1906-1910) został mianowany ks. Kazimierz Kowalewski (1879-1927). Na nowo zakupionym placu wierni zbudowali w latach 1907-1910 nową świątynię pw. św. Zygmunta Burgundzkiego, Męczennika. Budową kierował Joachim Łukaszewicz z Bociek. Poświęcenia kamienia węgielnego 3 maja 1908 r. dokonał ks. Antoni Panasiewicz (1870-1916), dziekan bielski (1907-1916), a 27 lipca 1910 r. tenże kapłan poświęcił nowy, neoklasycystyczny kościół.
W czasie wojny sowiecko-niemieckiej w czerwcu 1941 r. świątynia została poważnie uszkodzona przez artyleryjskie pociski. Jej restauracji dokonał w 1946 r. ks. Aleksander Swerpel (1891-1962), proboszcz kleszczelowski (1930-1948). W 1950 r. Kleszczele utraciły prawa miejskie. Zostały one przywrócone w 1993 r.
Do II wojny światowej na terenie parafii we wsi Starzyna istniała drewniana kaplica pw. Matki Bożej Łaskawej, wzniesiona w 1934 r. kosztem Nadleśnictwa Państwowego. Jej poświęcenia 13 listopada 1934 r. dokonał bł. ks. Antoni Beszta-Borowski (1880-1943), proboszcz i dziekan bielski (1927-1943).
Po prawej stronie kościoła znajduje się drewniana dzwonnica, zbudowana w 1923 r. staraniem ks. Teodozjusz Żylińskiego (1873-1928), ówczesnego proboszcza kleszczelowskiego (1922-1928).
W centrum miasta, w odległości ok. 500 m od obecnego kościoła, na dawnym placu parafialnym znajduje się drewniana plebania, która została zbudowana przez prawosławnych ok. 1900 r. Pod koniec 1922 r. zamieszkał tutaj wspomniany ks. Teodozjusz Żyliński.

Bibliografia:
E. Borowski, Zarys dziejów Rzymskokatolickiej Parafii w Kleszczelach (1533-1993), Drohiczyn n. B. 1993 (mps);
B. Drągowska, Dzieje rzymskokatolickiej parafii w Kleszczelach od wznowienia jej działalności po roku 1905 do czasów obecnych, Drohiczyn 1994 (mps);
M. Klimowicz (oprac.), Kleszczele, Kleszczele 1993; M. Roszczenko, Kleszczele, Bielsk Podlaski - Kleszczele 2002.

Porządek Mszy św.:
- niedziele i święta:
- kościół parafialny: 9.00, 11.00
- święta niebędące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 11.00, 17.00
Odpust parafialny: św. Zygmunta - 2 maja; Matki Bożej Szkaplerznej - 16 lipca
Nabożeństwo adoracyjne: po święcie Matki Bożej Różańcowej
Księgi metrykalne:
Księgi Chrztów: od 1919 r.
Księgi Małżeństw: od 1919 r.
Księgi Zmarłych: od 1919 r.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Premiera hymnu tegorocznego spotkania młodych Lednica 2000 już za nami

2024-05-15 09:15

[ TEMATY ]

o. Jan Góra

Lednica 2000

Mat. prasowy

XXVIII Ogólnopolskie Spotkanie Młodych Lednica 2000 zbliża się wielkimi krokami. Odbędzie się ono 1 czerwca 2024 r. na Polach Lednickich. Trwają przygotowania do tego corocznego wydarzenia.

LEDNICA 2000 to ogromne dzieło ewangelizacyjne, które pomaga młodym odkrywać wiarę na nowo i nawiązywać żywą relację z Chrystusem. Zainicjował je w 1997 roku, wraz ze świeckimi wolontariuszami, duszpasterz akademicki, dominikanin o. Jan W. Góra OP, zainspirowany nauczaniem św. Jana Pawła II, gromadząc młodych wokół symbolicznej Bramy Ryby odwołującej się do początków chrześcijaństwa. Co roku, w pierwszą sobotę czerwca na Polach Lednickich odbywa się Ogólnopolskie Spotkanie Młodych, które gromadzi dziesiątki tysięcy osób. Wiele z nich, zarażonych entuzjazmem wiary, dzięki Lednicy odmieniło swoje życie.

CZYTAJ DALEJ

Kard. Sarah do alumnów WSD: niech wasze życie budują trzy filary: krzyż, Eucharystia i Maryja

2024-05-15 19:25

[ TEMATY ]

kard. Robert Sarah

Włodzimierz Rędzioch

Kard. Robert Sarah

Kard. Robert Sarah

- Módlcie się cały czas, bo bez Jezusa nie możecie nic uczynić - mówił kard. Robert Sarah podczas Mszy św. sprawowanej w kościele seminaryjnym św. Witalisa we Włocławku. Były prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów przybył do Polski w związku z diecezjalną pielgrzymką kapłanów diecezji włocławskiej do sanktuarium św. Józefa, patrona diecezji, w Sieradzu. - Niech wasze życie budują trzy filary: krzyż, Eucharystia i Maryja - zwrócił się do alumnów.

W pierwszym dniu wizyty, 15 maja, gwinejski purpurat spotkał się z alumnami, moderatorami i wykładowcami włocławskiego WSD. Dzień rozpoczął się Mszą św. w seminaryjnym kościele, której przewodniczył kard. Sarah, a koncelebrowali m.in. biskup włocławski Krzysztof Wętkowski oraz biskup senior Stanisław Gębicki.

CZYTAJ DALEJ

Jasna Góra: dziękczynienie za dar przyjęcia I Komunii Świętej

2024-05-15 17:34

[ TEMATY ]

Jasna Góra

Pierwsza Komunia św.

Karol Porwich/Niedziela

Przyjeżdżają, aby podziękować za dar przyjęcia I Komunii Świętej. To czas dziękczynienia dzieci, ale i rodziców, katechetów, duszpasterzy - docierają na Jasną Górę ze wszystkich stron Polski.

- Tworzymy piękną rodzinę, bo jesteśmy tu wspólnie z dziećmi, ich rodzicami, opiekunami, nauczycielami - zauważył proboszcz parafii św. Jana Chrzciciela z Chełma z diec. tarnowskiej ks. Jerzy Bulsa.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję