1.Psalm 33, podzielony na 22 wersety, zgodnie z liczbą liter w alfabecie hebrajskim, jest pieśnią uwielbienia Pana wszechświata i historii. Radość przenika go od samego początku: "Sprawiedliwi, wołajcie radośnie na cześć Pana, prawym przystoi pieśń chwały. Sławcie Pana na cytrze, śpiewajcie Mu przy harfie o dziesięciu strunach. Śpiewajcie Jemu pieśń nową, pełnym głosem pięknie Mu śpiewajcie!" ( Ps 33, 1-3). Temu zawołaniu ("tern´ah") towarzyszy muzyka, a jest ono wyrazem wewnętrznego głosu wiary i nadziei, szczęścia i zaufania. Pieśń ta jest "nowa", nie tylko dlatego, że odnawia pewność Bożej obecności pośród stworzenia i ludzkich wydarzeń, lecz również dlatego, że uprzedza doskonałe uwielbienie, które rozlegnie się w dniu ostatecznego zbawienia, gdy królestwo Boże osiągnie swe chwalebne dopełnienie.
Św. Bazyli, patrząc na to ostateczne wypełnienie, w ten sposób tłumaczy powyższy fragment: "Zwykle mówi się ´nowe´ o czymś wyjątkowym albo o czymś, co dopiero się pojawiło. Jeżeli ze zdziwieniem i uniesieniem przewyższającym wszelkie wyobrażenie myślisz o Wcieleniu Pana, koniecznie śpiewaj pieśń nową i niezwykłą. Jeżeli myślą przebiegasz przez odrodzenie i odnowienie całej ludzkości, którą grzech uczynił starą, i ogłaszasz tajemnicę Zmartwychwstania, również wtedy śpiewasz pieśń nową i niezwykłą" (Homilia o Psalmach, 33, 2: PG 29, 327 B). Według św. Bazylego, zaproszenie Psalmisty, który mówi: "Śpiewajcie Bogu pieśń nową", dla wierzących w Chrystusa oznacza: "Oddajcie Bogu cześć nie według starego zwyczaju, ´literą´, lecz w nowości ´ducha´. Kto bowiem nie pojmuje Prawa w sposób zewnętrzny, lecz uznaje ´ducha´, ten śpiewa ´pieśń nową´" (Tamże).
2.Hymn ten zbudowany jest z trzech części, które układają się jakby w trylogię uwielbienia. W pierwszej części (Ps 33, 6-9) celebruje się stwórcze dzieło Boga. Cudowna architektura wszechświata, podobna do kosmicznej świątyni, ukształtowała się i wyrosła nie w walce między bogami, jak sugerowały to niektóre kosmogonie dawnego Bliskiego Wschodu, lecz wyłącznie na bazie skutecznego słowa Bożego. Tak poucza pierwsza strona Księgi Rodzaju: "Bóg rzekł... i tak się stało" (Rdz 1, 9). Psalmista bowiem powtarza: "On przemówił, a wszystko powstało; On rozkazał, a zaczęło istnieć" (Ps 33, 9). Modlący się kładzie szczególny nacisk na wody morskie, ponieważ w Biblii są one znakiem chaosu i zła. Świat, pomimo swych ograniczeń, jest zachowywany przy życiu przez Stwórcę, który, jak przypomina się w Księdze Hioba, nakazuje morzu, aby zatrzymało się przy brzegu: " Aż dotąd, nie dalej! Tu zapora dla twoich nadętych fal" (Hi 38, 11).
3.Bóg jest Panem ludzkiej historii, jak stwierdza się w drugiej części Psalmu 33, w wierszach 10-15. W mocnej antytezie przecistawiają się sobie zamiary mocy ziemskich i cudowne plany Boga, które kreśli On w historii. Ludzkie plany, gdy chcą być alternatywne, wprowadzają niesprawiedliwość, zło, gwałt, występując przeciwko Bożemu planowi sprawiedliwości i zbawienia. Pomimo przejściowych i pozornych sukcesów, sprowadzają się one do zwykłych machinacji, skazanych na upadek. W biblijnej Księdze Przysłów jest powiedziane syntetycznie: " Wiele zamierzeń jest w sercu człowieka, lecz wola Pana się ziści" ( Prz 19, 21). Podobnie Psalmista przypomina nam, że Bóg z nieba, swego transcendentnego mieszkania, obserwuje wszystkie drogi ludzkości, również te najbardziej błędne i absurdalne, i zna wszystkie sekrety ludzkiego serca.
"Dokądkolwiek byś poszedł, cokolwiek byś czynił, zarówno w mrokach, jak i w świetle dnia, patrzy na ciebie Boże oko" - komentuje św. Bazyli (Homilia o Psalmach, 33, 8: PG 29, 343 A). Szczęśliwy będzie lud, który przyjmując Boże Objawienie, będzie szedł za wskazaniami życiowymi, postępując jego drogami poprzez historię. Do końca przetrwa tylko jedno: "Zamiar Pana trwa na wieki; zamysły Jego serca - poprzez pokolenia" (Ps 33, 11).
4.Trzecia i ostatnia część Psalmu (Ps 33, 16-22) podejmuje z dwóch nowych punktów widzenia temat panowania Boga nad losami ludzkimi. Mocarze wezwani są przede wszystkim, aby nie łudzili się siłą militarną wojska i kawalerii. Wierni, którzy często są uciskami, głodni i stoją na krawędzi śmierci, są wezwani do ufności Panu, który nie pozwoli im upaść na dno zniszczenia. Objawia się w ten sposób również funkcja "katechetyczna" tego Psalmu. Przeradza się on w wezwanie do wiary w Boga, który nie jest obojętny wobec arogancji mocarzy i jest blisko niedoli ludzkości, podnosząc ją i podtrzymując, jeżeli ma ufność, jeżeli Jemu się powierzy, jeżeli do Niego wznosi błagania i uwielbienia.
"Pokora tych, którzy służą Bogu - wyjaśnia św. Bazyli - ukazuje, w jaki sposób pokładają oni nadzieję w Jego miłosierdziu. Kto bowiem nie ufa swoim wielkim poczynaniom ani nie oczekuje usprawiedliwienia przez swoje uczynki, ten jedyną nadzieję zbawienia pokłada w miłosierdziu Boga" (Homilia o Psalmach, 33, 10: PG 29, 347 A).
5.Psalm zamyka się antyfoną, która stanowi zakończenie znanego hymnu Te Deum: "Niech nas ogarnie łaska Twoja, Panie, według ufności pokładanej w Tobie!" (Ps 33, 22). Boża łaska i ludzka nadzieja spotykają się i nawzajem obejmują. Miłosna wierność Boga (według znaczenia oryginalnego hebrajskiego słowa, tutaj użytego, "heMsed"), podobna do płaszcza, otula nas, ogrzewa i chroni, ofiarując nam spokój i dając pewny fundament naszej wierze i naszej nadziei.

Z oryginału włoskiego tłumaczył o. Jan Pach - paulin