Biskup-nominat urodził się 23 lutego 1957 r. w Uzbiereżu na Grodzieńszczyźnie (dzisiejsza Białoruś). Uczęszczał do Wyższego Seminarium Duchownego w Pieniężnie, a doktorat z teologii uzyskał na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Śluby wieczyste w Zgromadzeniu Słowa Bożego złożył 8 września 1983, a święcenia kapłańskie przyjął 28 kwietnia 1984 roku. Wkrótce potem wyjechał do Papui Nowej Gwinei, gdzie był m.in. proboszczem parafii w Namta (diecezja Goroka; 1985-88) i w Drekikier (diecezja Wewak; 1988-89), po czym wrócił do Polski i w latach 1990-94 był dyrektorem postulatu werbistów.

Następnie znów udał się do Papui Nowej Gwinei i był tam duszpasterzem Uniwersytetu w Goroka (1994-99), przełożonym dystryktu werbistów w Simgo (diecezja Kundiawa; 1999-2005), krajowym koordynatorem duszpasterstwa biblijnego (2004-10), dyrektorem Diecezjalnego Centrum Duszpasterskiego w Goroka (2005-16), dyrektorem krajowym Dzieł Misyjnych Papui Nowej Gwinei (2009-19), wikariuszem generalnym diecezji Goroka (2011-16), przełożonym dystryktu werbistów w Mt. Hagen i dyrektor ds. powołań (2017-19). Od 2020 do chwili obecnej był członkiem Rady Prowincjalnej, koordynatorem formacji i sekretarzem misji werbistów w Papui Nowej Gwinei.

Bp Walenty Gryk jest czwartym Polakiem, który został biskupem w tym wyspiarkim państwie w Oceanii. Przed nim św. Jan Paweł II mianował 8 września 1982 arcybiskupem kodaiutorem, a następnie arcybiskupem Madangu innego werbistę Wilhelma Józefa Kurtza (ur. 28 maja 1935) – obecnie jest on arcybiskupem seniorem, Franciszek zaś powołał wcześniej dwóch naszych rodaków: 6 lutego 2015 ks. Józefa Roszyńskiego SVD (ur. 18 VIII 1962) na biskupa Wewaku i 9 marca 2016 ks. Dariusza Kałużę MSF (5 XI 1967) na biskupa najpierw Goroki, a 12 września 2020 - na rządcę diecezji Bougainville. Od tamtego czasu diecezja Goroka nie miała biskupa i obecnie ks. Gryk obejmie w niej rządy po swym rodaku.