Osiemnaście wykładów o encyklikach Jana Pawła II dostępnych w sieci

10 sierpnia 2023 r. Teologia Polityczna oddaje do dyspozycji internautów ostatni, osiemnasty wykład z cyklu „JP2 na nowo odczytany. Dzieło | Konteksty | Idee”. Prelekcję dotyczącą ostatniej encykliki Jana Pawła II „Ecclesia de Eucharistia" („O Eucharystii w życiu Kościoła") wygłosi o. Dominik Jurczak OP.

Wykład „Ecclesia de Eucharistia" zamyka kilkumiesięczny cykl, w którym trzynastu wybitnych teologów i historyków na zaproszenie Teologii Politycznej, na nowo zgłębia naukę i encykliki św. Jana Pawła II. „JP2 na nowo odczytany. Dzieło | Konteksty | Idee” to czternaście wykładów poświęconych każdej encyklice z osobna, a ponadto cztery wykłady dotyczące pielgrzymek i historii pontyfikatu, co pozwala dostrzec ich znaczenie w szerszej perspektywie.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Cykl „JP2 na nowo odczytany. Dzieło | Konteksty | Idee” to uczta intelektualna zarówno dla tych, którzy poszukują uporządkowanej, akademickiej refleksji nad podstawowymi zagadnieniami teologii, eklezjologii, jak i dla osób szukających odpowiedzi na zasadnicze pytania w swoim życiu. Wykłady powstały z myślą o każdym, kto chciałby głębiej poznać nauczanie Jana Pawła II, w tym o studentach, katechetach, duchownych.

Reklama

Wykłady wygłosili ks. prof. Jerzy Szymik, ks. prof. Robert Skrzypczak, o. prof. Jarosław Kupczak OP, prof. Dominika Żukowska-Gardzińska, prof. Michał Gierycz, o. prof. Michał Paluch OP, prof. Paweł Skibiński, prof. Barbara Strzałkowska, ks. prof. Piotr Mazurkiewicz, bp prof. Jacek Grzybowski, o. prof. Jacek Salij OP, s. dr hab. Joanna Nowińska, prof. Rafał Łętocha, o. dr Dominik Jurczak OP.

„Idąc drogą bliskiego nam świętego Jana Pawła II, chcielibyśmy spróbować zejść głębiej – przemyśleć Jego pontyfikat na nowo. Mamy nadzieję, że wykłady pomogą tym wszystkim, którym głębia niestraszna” – mówi Dariusz Karłowicz, redaktor naczelny Teologii Politycznej, dyrektor programowy Instytutu Kultury św. Jana Pawła II na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu, Angelicum w Rzymie.

„To właśnie w owych encyklikach najbardziej krystalicznie wybrzmiała jego [Jana Pawła II] ewangeliczna mądrość, potęga duchowa, genialność diagnozy współczesności. Przede wszystkim to, za co najbardziej go kochamy i co jest nam najbardziej pomocne w codzienności — mianowicie to, że jest przewodnikiem po trudnych drogach tego, co się nazywa życie. Dlatego powtórzę za św. Augustynem: »tolle, lege«. Bierz i czytaj – mówi ks. prof. Jerzy Szymik, jeden z prelegentów serii wykładów przybliżających naukę i pontyfikat Jana Pawła II.

Wykłady cyklu "JP2 na nowo odczytany. Dzieło | Konteksty | Idee":

➤ „Pontyfikat JP2: 1978-1989 – Paweł Skibiński

➤ „Redemptor hominis” – ks. Jerzy Szymik

➤ „Dives in Misericordia” – o. Jarosław Kupczak OP

➤ „Laborem exercens” – Rafał Łętocha

➤ „Slavorum apostoli” – Dominika Żukowska-Gardzińska

➤ „Pielgrzymki JP2 do Polski 1978-1989” – Paweł Skibiński

Reklama

➤ „Dominum et vivificantem – ks. Robert Skrzypczak

➤ „Redemptoris Mater” – o. Michał Paluch OP

➤ „Sollicitudo rei socialis” – ks. Piotr Mazurkiewicz

➤ „Pontyfikat JP2: 1990-2005” – Paweł Skibiński

➤ „Redemptoris missio” – Barbara Strzałkowska

➤ „Centesimus annus” – o. Jacek Salij OP

➤ „Veritatis splendor” – o. Jarosław Kupczak OP

➤ „Evangelium vitae” – Michał Gierycz

➤ „Pielgrzymki do Polski 1990-2005” – Paweł Skibiński

➤ „Ut unum sint" - s. Joanna Nowińska

➤ „Fides et ratio” – bp Jacek Grzybowski

➤ “Ecclesia de Eucharistia” - o. Dominik Jurczak OP

Osiemnasty wykład, poświęcony jest ostatniej encyklice Jana Pawła II „Ecclesia de Eucharistia" („O Eucharystii w życiu Kościoła"), jest okazją do refleksji nad tym, czym jest Eucharystia, jak należy ją rozumieć w życiu Kościoła, w jaki sposób buduje ona Kościół. Prelekcję wygłosi o. Dominik Jurczak OP. Emisja wykładu 10 sierpnia 2023 r., godz. 18:00, na kanale YT Teologii Politycznej oraz Spotify.

dr Dominik Jurczak OP – liturgista, rekolekcjonista, absolwent teologii UPJPII, doktor nauk liturgicznych, wykładowca i dziekan Wydziału Teologicznego na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu (Angelicum) oraz wykładowca w Papieskim Instytucie Liturgicznym (Anselmianum) w Rzymie.

Link do wydarzenia na Facebook >>>

Reklama

Patronem medialnym cyklu „JP2 na nowo odczytany. Dzieło | Konteksty | Idee”

jest Radio Warszawa.

Teologia Polityczna (teologiapolityczna.pl) to ogólnopolskie środowisko skupiające intelektualistów, naukowców, publicystów, młodzież akademicką, artystów o poglądach konserwatywno-liberalnych. Teologia Polityczna jest pierwszym pismem reprezentującym nieznaną w Polsce dziedzinę z pogranicza filozofii, polityki i teologii. „Na sprawy polityczne chcemy spojrzeć z perspektywy spraw ostatecznych” piszą autorzy we wstępie pierwszego numeru pisma, który ukazał się na przełomie 2003/4 roku.

W 34. niedzielę zwykłą, ostatnią w roku liturgicznym, staje także przed nami Jezus Chrystus jako Król Wszechświata. Kult Chrystusa Króla wyrósł z nabożeństwa do Serca Jezusowego. Na prośbę biskupów polskich, za pontyfikatu papieża Klemensa XIII w 1765 r. została wprowadzona uroczystość Serca Jezusowego, w piątek po oktawie Bożego Ciała. Papież bł. Pius IX w 1856 r. rozciągnął obchody tego święta na cały Kościół. W 1925 r. papież Pius XI wydał encyklikę Quas primas i na mocy posiadanej władzy zaprowadził do liturgii kościelnej osobne święto Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata. Wyznaczył je na ostatnią niedzielę października i polecił, aby w tym dniu corocznie oddawano całą ludzkość Najświętszemu Sercu Jezusowemu. Podczas reformy kalendarza liturgicznego, po Soborze Watykańskim II, papież Paweł VI przeniósł to święto w 1969 r. na ostatnią niedzielę roku liturgicznego nadając mu nazwę Uroczystości Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata. Chociaż uroczystość została wprowadzona stosunkowo niedawno (79 lat temu), to odniesienie tytułu królewskiego do Boga było używane w Biblii dla wyrażenia tajemnicy Pana, który zasiadając na niebieskim tronie jest władny objąć, prowadzić cały kosmos i nim rządzić. Na kartach Pisma Świętego obraz króla zasiadającego na tronie pierwszy raz zjawia się w pieśni Mojżesza i Miriam: „Pan jest królem na zawsze, na wieki!” (Wj 15,18). Idea wiecznego królowania Boga powraca wielokrotnie w innych księgach. Jego panowanie trwa od niepamiętnych czasów (por. Ps 74; 93). W starotestamentowych Księgach Sędziów i Samuela królowanie Pana nad swym ludem wyklucza ludzką władzę królewską jako właściwą formę sprawowania rządów nad ludem Przymierza. Ustanowienie Saula, a potem Dawida królem wymagało szczególnego przyzwolenia Bożego. Królewski dom Dawidowy nie obala najwyższej władzy Boga, jest On nadal najwyższym Władcą, Panem całej ludzkości i Królem Izraela. Bóg panuje nad swoim ludem i nad królem Izraela. Biblijny obraz panowania Bożego ogarnia swym zasięgiem wszystkie narody. Bóg sprawuje nad wszystkimi suwerenną władzę, a w czasach ostatecznych wszystkie narody oddadzą Mu cześć. Psalm 93 pięknie chwali królowanie Boga: „Pan króluje, oblókł się w majestat, Pan przywdział potęgę i nią się przepasał: tak utwierdził świat, że się nie zachwieje…” (w. 1). Podobnie Psalm 47 oraz Psalmy 96-99 są pięknymi hymnami na cześć Boga-Króla. Panowanie Boga obejmuje wszystkie siły natury oraz wszystkich bogów, których czczą ludzie. Pan Bóg panuje w niebie, a Stary Testament wymienia Arkę Przymierza jako tron Boży (1 Sm 4,4; Ps 99,1). Prorok Izajasz ukazuje Boga na wysokim i wyniosłym tronie w otoczeniu serafinów oddających Mu cześć. Prorok Zachariasz głosi, że Bogu należy się chwała od wszystkich narodów. Nowy Testament ukazuje często Pana Jezusa jako króla. Ten obraz nawiązuje do przepowiedni króla z rodu Dawida oraz pochodzącej ze Starego Testamentu idei Mesjasza. Mesjasz - z języka hebrajskiego - znaczy „namaszczony, pomazaniec”. Te określenia zostały przejęte przez język grecki (messias), co po przetłumaczeniu zostało odzwierciedlone w formie „christos”. Jezus Chrystus, jak wykazuje Ewangelista Mateusz (1,1) i Apostoł Narodów w Liście do Rzymian (1, 3), jest potomkiem Dawida. Jest więc królewskim pomazańcem, jak wskazują na Niego liczne proroctwa ze Starego Testamentu. W Ewangeliach Jezusa nazwano Synem Dawida, królem Żydów lub królem Izraela. Podczas procesu sądowego przed Piłatem tych tytułów używają Jego wrogowie - oskarżyciele. Jezus potwierdził wprost swą królewską godność odpowiadając na pytanie najwyższego arcykapłana: „Czy Ty jesteś Mesjasz, Syn Błogosławionego?” (Mk 14,61). Jezus odpowiedział wtedy: „Ja Jestem [Mesjaszem]. Ujrzycie Syna Człowieczego siedzącego po prawicy Wszechmocnego i nadchodzącego z obłokami niebieskimi” (Mk 14,62). Opis królewskiego panowania Chrystusa osiąga swoje apogeum w Księdze Apokalipsy. Bóg przez św. Jana przedstawia Jezusa jako Króla królów i Pana panów (por. 19,16; 17,14). Jezus Chrystus zajmuje w proroczej wizji Nowego Testamentu miejsce należne Bogu w tekstach Starego Testamentu mówiących o Jego panowaniu. Jezus Chrystus jest Królem narodów lub wieków. Apokaliptyk ukazuje w większej części swej księgi zwycięstwo Boga nad mocami zła. W Nowym Testamencie, w osobie Jezusa Chrystusa połączone są urzędy proroka, kapłana, sędziego i króla ze Starego Testamentu. Jezus jest królem wywyższonym ponad wszystko i ponad wszystkich; przed Nim zegnie się każde kolano, jak trafnie ujął to św. Paweł w Liście do Filipian (por. 2,9-11). Jezus Chrystus jest Królem. A Jego królestwo? Liturgia mszalna mówi w prefacji - uroczystym wezwaniu do dziękczynienia - że jest to „wieczne i powszechne Królestwo: królestwo prawdy i życia, królestwo świętości i łaski, królestwo sprawiedliwości, miłości i pokoju” (MR 205*). Odwołajmy się jednak do Pisma Świętego Nowego Testamentu, w którym jest o nim mowa ponad 100 razy, najczęściej w przypowieściach. Niektóre przypowieści są przedstawione przez różnych Ewangelistów. Założenie Królestwa Bożego opisuje Jezus w przypowieści o zasiewie i jego różnych wynikach. To królestwo charakteryzuje się dynamizmem rozwoju. Ukazany jest on jako zasiew rosnący własną siłą lub jako ziarno gorczycy czy zaczyn chlebowy. Najwyższą wartość Królestwa Bożego przedstawiają przypowieści o skarbie ukrytym w roli i drogocennej perle, o wieży i wojnie. Pomimo zainaugurowania Królestwa Bożego na ziemi, na świecie istnieje zło, co odzwierciedla przypowieść o chwaście oraz o sieci zagarniającej różne ryby: dobre i złe. W Królestwie Bożym obowiązują inne, nowe kryteria oceny, w stosunku do ludzkich królestw. O tej nowej skali opowiadają przypowieści o faryzeuszu i celniku, o głupim bogaczu, który zbudował nowe spichlerze; bogaczu, który się świetnie bawił i o Łazarzu; robotnikach w winnicy, o dwu skreślonych długach (jawnogrzesznica), zaginionej owcy, zagubionej drachmie oraz o synu marnotrawnym. Cechy królestwa, które można poznać z nauczania Jezusa budzą w niektórych słuchaczach zasadniczy opór. Kapitalnie przedstawia to przypowieść o dziatwie na rynku, przypowieść o dwóch synach wobec rozkazu ojcowskiego, przypowieść o wielkiej uczcie i niegrzecznych zaproszonych, o nieurodzajnym drzewie figowym i o przewrotnych rolnikach - dzierżawcach winnicy. Dla Królestwa Bożego potrzeba się poświęcić. Wzywa nas do tego przypowieść o obrotnym (nieuczciwym) rządcy oraz o minach i talentach. Wobec takich wymagań Pan Jezus daje wskazówki w postaci nowego przykazania, aby się nie pogubić w drodze. Odzwierciedlają je przypowieści o nielitościwym współsłudze i miłosiernym Samarytaninie. W Królestwie Bożym obowiązuje modlitwa, która czyni prawdziwymi synami. Przykładem ducha modlitwy jest przypowieść o natrętnym przyjacielu i ukazująca niesprawiedliwego sędziego, który ugina się wobec wielkiej wytrwałości ubogiej wdowy. Królestwo Boże już się rozpoczęło. Kościół jest - jeszcze niedoskonałą - fazą jego realizacji. Kiedy nadejdzie Król, królestwo Boże stanie się w całej pełni. Do gotowości i czujności na Jego przyjście wzywają nas przypowieści o czujnym odźwiernym, czujnym gospodarzu, słudze wiernym i niewiernym, dziesięciu pannach i sługach nagrodzonych za czujność. Z okazji uroczystości ku czci Chrystusa Króla spojrzeliśmy na samego Chrystusa i na Jego Królestwo. W dobie powszechnej demokratyzacji; w epoce, gdy już królestwa ziemskie można policzyć na palcach - odwołaliśmy się nieco do biblijnej idei królowania Boga, która w nauczaniu Chrystusa otrzymała swój definitywny kształt, stając się synonimem zbawienia człowieka. Docierając bowiem w liturgii do końca roku, trzeba spojrzeć na rzeczy ostateczne, na cel ludzkiego życia, którym jest wieczne zbawienie. W archidiecezji przemyskiej majestatyczny tytuł Chrystusa Króla noszą parafie w: Jarosławiu, Łańcucie, Łubnie Opacem, Przeworsku, Sanoku i Trzcianie-Zawadce. Godną zauważenia jest monumentalna figura Chrystusa Króla stojąca w Rakszawie przy drodze Łańcut - Leżajsk, wskazująca drogę do kościoła. Z kolei w Jarosławiu, w pobliżu kościoła pw. Ducha Świętego, stoi od niedawna figura, jako materialny znak poświęcenia miasta Chrystusowi Królowi. Kult Chrystusa Króla jest bardzo żywy, bo wyrasta z dobrze rozwiniętego nabożeństwa do Bożego Serca, zaprowadzonego przez św. bp. Józefa Sebastiana Pelczara. Jezus Chrystus - Odkupiciel ludzkości, jest darem Ojca ze swego ukochanego, Jednorodzonego Syna, darem tym większym, że z Bożego Serca płyną dla nas życiodajne, oczyszczające zdroje Krwi. Królestwo Boże jest także darem, wobec którego, tak jak w przypadku Chrystusa, trzeba zająć osobiste stanowisko: przyjąć je z wdzięcznością lub odrzucić. Przyjąć królestwo - i to jako wartość bezwzględnie najwyższą - to przyjąć samego Chrystusa-Króla, a przyjąć nie tylko z Jego programem, prawem i wymaganiami, ale i z Jego miłością, która przemienia świat. Przyjąć zaś, to nie znaczy uznać tylko w teorii, ale całkowicie się zaangażować w tę jedyną sprawę, która wszystko przetrwa. Nasze pragnienie wyrażajmy w słowach z Modlitwy Pańskiej: „Przyjdź Królestwo Twoje!”