Powstanie parafii w Duninowie należy wiązać z pracą płockich benedyktynów, którzy obsługiwali niewielki drewniany kościół pw. św. Marcina zbudowany nad Wisłą. W 1470 r. opat Maciej zrzekł się tych praw na rzecz króla Kazimierza Jagiellończyka.
Parafia została wówczas przekazana pod zarząd kolegium wikariuszy katedralnych z Płocka, którzy kierowali nią do 1818 r., tj. do chwili przyłączenia Duninowa do diecezji kujawsko-kaliskiej. Parafia duninowska powróciła do diecezji płockiej w 1925 r. Wizytacja z 1594 r. podawała, że ówczesna świątynia miała trzy ołtarze, a w 1739 r. zbudowano dwa następne. Stan jej był zły i ok. 1860 r. zaprzestano odprawiania w niej nabożeństw. Od 1827 r. na cmentarzu grzebalnym istniała kaplica pw. Świętej Trójcy, której prezbiterium mogło być zbudowane jeszcze w XVII wieku. Była to budowla murowana, orientowana, z prostokątną nawą. W niej od 1858 r. zaczęto odprawiać nabożeństwa przeniesione z kościoła parafialnego.
Obecny duży, jednonawowy, neogotycki, murowany kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny został zbudowany w latach 1901-1911 staraniem ks. M. Kozakowskiego, z fundacji barona A. Ike-Duninowskiego i parafian. Konsekrował go w 1911 r. biskup włocławsko-kaliski Stanisław Zdzitowiecki. W czasie II wojny światowej, po aresztowaniu ks. Szczepana Ryglewicza w 1940 r., kościół był zamknięty. Po wojnie świątynię gruntownie odnowiono w 1956 r., później zaś była stale restaurowana przez kolejnych duszpasterzy.

Duszpasterstwo

Parafia ta jest jedną z najbardziej rozległych terytorialnie jednostek administracyjnych diecezji. Skrajne miejscowości - Skoki Duże i Lipianki - dzieli odległość aż 19 km. Zdecydowana większość parafii jest położona na terenie gminy Nowy Duninów, dwie miejscowości należą do gminy Włocławek w województwie kujawsko-pomorskim. Obecnie parafia liczy ok. 2500 osób. „Trudno po 3 miesiącach pracy podjąć się rzetelnego scharakteryzowania parafii, dlatego pozwolę sobie na przytoczenie jedynie pobieżnych obserwacji” - podkreślał ks. Łach, przedstawiając swoją wspólnotę.
Ksiądz proboszcz zaznaczył na początku, że stan religijno-moralny parafii nie odbiega od średniej w tym regionie. Frekwencja na Mszach św. niedzielnych, odprawianych o godz. 9 i 11.30 (a raz na 2 tygodnie także o 15 w szkole w Lipiankach), wynosi ok. 20%. Na ten ogólnie nie najlepszy wynik mogą mieć wpływ spore odległości, choć z drugiej strony da się też zauważyć u niektórych pewne duchowe lenistwo. Zdaniem proboszcza, niekorzystny wpływ na wspólnotę mają częste zmiany jej duszpasterzy. „W ciągu ostatniego ćwierćwiecza było ich siedmiu - przypomniał ks. Łach - co daje średnią długość pobytu niewiele ponad 3 lata. Zmiany te budzą w parafianach poczucie niepewności i zniechęcają do aktywnej pracy na rzecz parafii”.
Cieszy natomiast fakt, że prawie wszystkie rodziny przyjmują kapłana po kolędzie. „Od poprzedników wiem, że kapłani spotykali się tu na ogół z życzliwością parafian. Potwierdzają to także moje dotychczasowe obserwacje” - dodał duszpasterz.
Na uwagę zasługuje też dobra współpraca parafii z władzami gminy Nowy Duninów. „W jej wyniku możemy w najbliższym czasie liczyć na dotację, wspierającą nasze prace na dachu kościoła. Parafia korzysta też z fachowej pomocy pracowników Urzędu w przygotowywaniu wniosków o dotacje na remont zabytkowych obiektów z różnorakich instytucji” - mówił ks. Łach, dziękując jednocześnie wiernym za okazywaną pomoc i wyrozumiałość.
Ale praca duszpasterska to także, a może przede wszystkim udzielanie sakramentów, głoszenie Słowa Bożego i katecheza. Grupy parafialne, choć nieliczne, są pełne dobrej woli i chęci współpracy z proboszczem. Wiele osób odwołuje się do doświadczeń z przeszłości, informując, że niegdyś w parafii trwała systematyczna praca z dziećmi i młodzieżą, dorosłymi i seniorami. „Sądzę, że na bazie tych (w sumie przecież niedawnych) doświadczeń, mimo pewnego marazmu, jaki wkradł się w życie wspólnoty, da się zbudować solidną grupę świeckich, zaangażowanych w życie parafii” - mówił z pełnym optymizmem ksiądz proboszcz.
Równie ważnym odcinkiem pracy duszpasterskiej jest katecheza szkolna. Na terenie parafii - obok księdza - religii nauczają dwie katechetki. Godna podkreślenia jest wzorcowa współpraca wszystkich szkół z parafią oraz wielka życzliwość dyrekcji i nauczycieli dla przedsięwzięć duszpasterskich.
Nie najlepiej wypadają nabożeństwa dodatkowe. W Wielkim Poście w Drodze Krzyżowej co piątek uczestniczyło ok. 60 osób, w nabożeństwie majowym w kościele - ok. 25, choć grupy wiernych gromadzą się przy krzyżach i figurach.

Dokonania materialne

Wszyscy kapłani pracujący w Duninowie starali się w miarę możliwości na bieżąco prowadzić prace materialne. Ponieważ ks. Adam Łach swoją posługę pełni od niedawna, przybliżył zebranym dokonania dwóch poprzedników: ks. Jana Włoczewskiego i ks. Józefa Żbikowskiego.
Podczas proboszczowania ks. Włoczewskiego m.in. wykonano remont kaplicy na cmentarzu, jak również zakupiono 10,5 tony blachy miedzianej na pokrycie dachowe kościoła. Została wymieniona część drzwi w kościele, przeprowadzono generalny remont organów; założono oświetlenie wokół kościoła; wymieniono 8 okien w kaplicy na cmentarzu. Wyremontowano schody na chór i strych kościoła; doprowadzono instalację do zegarów na wieży kościoła.
W latach urzędowania ks. Żbikowskiego założono ozdobne kraty do kościoła, zabezpieczono kratami kaplicę na cmentarzu, wymieniono częściowo więźbę dachową kościoła, pokryto miedzią dach nad główną nawą kościoła, wykonano część obróbek dachowych, ocieplono ławki w kościele, wymieniono podłogę w jednym pokoju na plebanii. Zakupiono: nowy baldachim z drzewcami, dwie chorągwie pogrzebowe, haftowany obrus ołtarzowy i welon eucharystyczny, złoty ornat, a także nagłośnienie na cmentarz. Założono także nagłośnienie na zewnątrz kościoła, wewnątrz zaś poprawiono.
W ciągu ostatnich 3 miesięcy, od kiedy duszpasterską pieczę w Nowym Duninowie sprawuje ks. Łach, wykonano pokrycie dachowe miedzią nad zakrystią i boczną kaplicą, a także większość obróbek blacharskich na kościele, przeprowadzono generalny remont parteru plebanii, obejmujący położenie podłóg w pomieszczeniach mieszkalnych, całkowitą renowację trzech pokoi, kuchni i korytarza, wymianę drzwi, wykonanie nowego węzła sanitarnego oraz częściową wymianę instalacji kanalizacyjnej.
Parafia na bieżąco wywiązuje się ze swych powinności wobec Seminarium, Kurii Diecezjalnej, Caritas oraz pozostałych agend kościelnych. W planach na przyszłość - jak zauważył ksiądz proboszcz - są już konkretne zamierzenia. Do ważniejszych zaliczył wymianę okien i malowanie świątyni, a także poprawienie ogrodzenia w otoczeniu kościoła. Na plebanii zaś konieczną inwestycją jest wymiana centralnego ogrzewania i okien. Parafię czeka także wymiana dachu na kaplicy cmentarnej i konserwacja ogrodzenia na posesji parafialnej.

Przebieg wizytacji

Wizyta pasterska bp. Libery w Duninowie rozpoczęła się poranną Mszą św. poprzedzającą ceremonię patriotyczną na tutejszym cmentarzu. W jej trakcie odbyło się poświęcenie grobu - obelisku ku czci walczących o wolną Polskę, powstałego z inicjatywy grupy mieszkańców pod przewodnictwem radnego powiatu płockiego Henryka Kamińskiego (o uroczystości tej pisaliśmy w jednym z poprzednich numerów). Po południu Ksiądz Biskup spotkał się z przedstawicielami grup parafialnych działających na terenie duninowskiej wspólnoty. Pasterz diecezji wysłuchał najpierw sprawozdania wygłoszonego przez ks. Adama Łacha, następnie przedstawiciele grup parafialnych zdali relację ze swej działalności. Biskup Piotr wyraził radość z faktu, że w życie duszpasterskie tej wspólnoty włączają się zarówno starsi, jak i młodsi wierni, oraz nadzieję na rozrost poszczególnych grup. O godz. 18 została odprawiona Msza ingresowa, podczas której Ksiądz Biskup szczególnie zwrócił się do oczekujących na sakrament bierzmowania, podkreślając jego wagę dla młodego człowieka wstępującego w dorosłe życie. Po kazaniu Biskup Piotr udzielił młodzieży sakramentu dojrzałości chrześcijańskiej.